Bilkent Üniversitesi İktisat Fakültesi’nden Refet Gürkaynak’ın Değerlendirmeleri
Bilkent Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Refet Gürkaynak, Bloomberg HT’ye gündeme dair önemli değerlendirmelerde bulundu. Gürkaynak, Türkiye’nin mevcut ekonomik durumu ve özellikle faiz politikaları üzerine görüşlerini paylaştı. Faiz indiriminde acele edilmemesi gerektiğini vurgulayan Gürkaynak, enflasyonun düşüş trendine girmesiyle birlikte, kademeli bir indirim yapılmasının daha uygun olacağını ifade etti. Ocak ayından itibaren faizlerde indirim beklediğini belirtti.
Reel değerlenmenin şu an için sınırlı bir şekilde kabul edilebilir olduğunu belirten Gürkaynak, “Makro düzeyde reel değerlenme sorunları, cari açıkta kendini gösterebilir. Ancak şu anda cari tarafta ciddi bir endişe görmüyoruz. Enflasyonu kontrol altına almak için bir süre daha reel değerlenmeye izin vermekte büyük bir sakınca yok gibi görünüyor” dedi. Bu bağlamda, cari açık konusunun dikkatle izlenmesi gerektiğini de sözlerine ekledi.
“Reel Kurun Değerlenmesi”
Gürkaynak, “Para politikasının kısıtlı olduğunun bir göstergesi, cari açığın daralıyor olmasıdır. İnsanlar harcamak yerine tasarruf yapmayı tercih ediyorlar. Enflasyon düştükçe bu etki artacak. Dolayısıyla, cari açığı ve tasarrufları para politikası ile teşvik etmek mümkün. Fiyat hassasiyetini bir miktar azaltarak, reel kur üzerinde etkide bulunabiliyoruz. Reel kurun biraz daha değerlenmesi olası görünüyor” ifadelerini kullandı.
Ayrıca, reel kuru çok fazla değerlendirmenin riskli olduğunu belirten Gürkaynak, “İnsanların devalüasyon korkusuyla hareket etmesi, ani bir artışa neden olabilir. Bu yüzden, bu durumu yumuşak bir şekilde yönetmek gerekiyor. Henüz hedeflediğimiz seviyelere ulaşmadık” şeklinde konuştu.
“Reel Faiz Oranı Üzerine”
Reel faizin hangi aralıkta olması gerektiği konusunda kesin bir yanıt veremeyeceğini belirten Gürkaynak, ancak geçmişte uygulanan negatif reel faiz oranlarının enflasyonu patlattığını ifade etti. “2021-2022 döneminde gördüğümüz gibi, eksi yüzde 40 gibi reel faiz oranları sürdürülebilir değildir. Şu an mevcut enflasyonu, beklenen enflasyonu ve Merkez Bankası’nın tahminlerini dikkate alarak, piyasa katılımcıları açısından pozitif bir reel faiz sağladığımızı söyleyebilirim. Enflasyonun kendisine bakmak bu konuda önemli bir ölçüt” dedi.
“Faiz İndiriminde Dikkatli Olunmalı”
Gürkaynak, faiz indirimlerinin aceleyle yapılmaması ve kademeli bir yaklaşım sergilenmesi gerektiğini vurguladı. “Ekim enflasyonu beklenmedik şekilde düşük gelmezse, yakın zamanda bir faiz indirimine gitmemek gerekir. Eğer bir indirim olursa, bu hemen trend değiştirecek bir durum olmamalıdır. Aralık ayından önce bir indirim beklemiyorum. Merkez Bankası’nın en azından Ekim ve Kasım enflasyonlarını görmesini beklerim. Aralıkta da bir indirim olmamalıdır. Türkiye siyasetinde faiz artırmak zor, fakat faiz indirmeye başlandığında ve daha erken yapmışız denildiğinde geri dönmek siyasi açıdan zorlayıcı olabilir. Yeni yılı beklemek daha makul görünüyor. Bu beklentim, enflasyonun düşeceğine dair inancımdan kaynaklanıyor. Küçük adımlarla inmek, enflasyonun düşmekte olduğunu ikna ederek, daha sağlıklı bir yaklaşım olacaktır” diyerek sözlerini tamamladı.
