X-43, esasen bir test hava aracı olarak tasarlanmış ve havadayken beklenmedik bir performans sergileyerek üreticilerini büyük bir heyecana sürüklemiştir. Ancak, maalesef bu projenin sonu bir hüsranla noktalanmıştır. Peki, bu durumun arkasındaki nedenler nelerdir?
NASA’nın X-plane serisinin ilk uçağı olan X-43, hipersonik uçuşun çeşitli yönlerini deneyimlemek ve test etmek amacıyla geliştirilmiştir. Uzunluğu 3,7 metrenin biraz üzerinde olan bu küçük, deneysel ve pilotsuz test aracı, birden fazla ölçek varyasyonunu fırlatabilme kapasitesine sahiptir. X-43, yüksek hızda süzülme gerçekleştirirken bile tamamen kontrol edilebilir bir yapıdadır. Ancak, dikkat çeken bir nokta, X-43’ün iniş yapma ve kurtarılma gibi özellikler için tasarlanmamış olmasıdır. Test araçları, deney tamamlandığında Pasifik Okyanusu’na düşmek üzere programlanmıştır.
Bu bağlamda, NASA’nın 2 Haziran 2001 tarihinde gerçekleştirdiği ilk X-43A testi, Pegasus güçlendiricisinin B-52 uçağından serbest bırakıldıktan yaklaşık 13 saniye sonra kontrolünü kaybetmesi nedeniyle başarısız olmuştur. Ancak, Mart 2004’teki testte Pegasus başarılı bir şekilde ateşlenmiş ve test aracı serbest bırakılmıştır. Serbest kaldıktan sonra motorun hava girişi açılmış, motor ateşlenmiş ve uçak roketten uzaklaşmıştır. Bu aşamada, yakıt motora 11 saniye boyunca akmıştır ve bu süre zarfında uçak, 24 kilometre fazladan yol katetmiştir.
16 Kasım 2004 tarihinde, NASA X-43A’nın üçüncü versiyonunu başarılı bir şekilde uçurmuştur. Araç, 13.000 metre yükseklikte bir B-52 ana gemisinden fırlatılmış ve yaklaşık 33.500 metre yükseklikte yeni bir hız rekoru kırmıştır. Takiben, diğer X-43 araçlarının planlanması gerçekleştirilse de, Haziran 2013 itibarıyla sonraki fazlar devam ettirilmemiştir ve X-43 uçak serisinin yerini X-51 almıştır. Böylece, NASA X-43 projesi tarihe karışmış olur.
Kaynaklar: Pilot’s Post, Medium
