ANKARA/TEKHA
Suriye’de yıllarca ülkeyi yönettikten sonra görevini kaybeden ve Rusya’ya sığınan Beşar Esad hakkında dikkat çeken bir iddia ortaya atıldı. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’nin açıklamasına göre, Esad’a Moskova’da bir suikast girişiminde bulunuldu ve zehirlenmeye çalışıldı.
Gözlemevi’nin yayımladığı raporda, Esad’ın geçtiğimiz pazartesi günü Rusya’nın başkenti Moskova’daki bir hastaneden taburcu edildiği, sağlık durumunun stabil olduğu aktarıldı. Açıklamada, saldırının Rusya hükümetini zor durumda bırakmayı ve ülkenin adını suikast girişimiyle ilişkilendirmeyi amaçlamış olabileceğine işaret edildi.
Sıkı güvenlik önlemleri ve sınırlı ziyaret
Kaynaklara göre, Esad’ın hastanede kaldığı süre boyunca ziyaretçilere ciddi kısıtlamalar getirildi. İddialara göre yalnızca kardeşi Mahir Esad ve eski Suriye Devlet Başkanlığı İşleri Genel Sekreteri Mansur Azam’ın ziyaretine izin verildi. Rusya’dan ise konuyla ilgili resmi bir açıklama yapılmadı.
Hakkında gıyabi tutuklama kararı çıkmıştı
Geçtiğimiz hafta Suriye’de, Aralık 2024’ten bu yana Rusya’da bulunan Esad hakkında gıyabi tutuklama kararı verilmişti. Suriye 7. Soruşturma Mahkemesi Hakimi Tevfik el-Ali, Esad’ın “kasten adam öldürme, işkence sonucu ölüme sebebiyet verme ve özgürlükten yoksun bırakma” suçlamalarıyla arandığını duyurmuştu.
Hakim El-Ali, 2011 yılında Dera’da hayatını kaybedenlerin yakınlarının açtığı dava üzerine kararın çıktığını belirterek, davanın Interpol üzerinden uluslararası boyuta taşınabileceğini ifade etmişti. Kararın, rejim döneminde işlenen sistematik ihlallerin yargılanmasına zemin hazırladığı vurgulanmıştı.
İç savaşın başlangıcı: Dera olayları
2011’de Dera’da öğrencilerin rejim karşıtı yazılar yazması üzerine gözaltına alınmaları ve işkenceye maruz bırakılmaları, halkın büyük tepkisini çekmişti. Bu durum kitlesel protestoların fitilini ateşlemiş, güvenlik güçlerinin sert müdahalesiyle yüzlerce kişi yaşamını yitirmişti.
Kısa sürede tüm ülkeye yayılan protestolar, reform taleplerinden rejimin devrilmesi çağrılarına dönüşmüştü. Dera’da başlayan bu gelişmeler, yıllarca süren iç savaşın ve insani krizin temelini oluşturmuştu.