Almanya Başbakanı Olaf Scholz İstanbul’da
Almanya Başbakanı Olaf Scholz ve beraberindeki heyeti taşıyan uçak, Cuma günü saat 22.03’te İstanbul Havalimanı’na indi. Almanya Başbakanı’nı İstanbul Havalimanı’nda Türkiye’nin Berlin Büyükelçisi Ahmet Başar Şen ve diğer yetkililer karşıladı.
Görüşmede Gündem Maddeleri
Scholz’un bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile gerçekleştireceği görüşmede ve sonrasında düzenlemesi öngörülen ortak basın toplantısında, birçok önemli konu ele alınacak. Bu konular arasında:
- Türk-Alman ilişkilerinin güncellenmesi
- Ekonomi politikası
- Ukrayna’daki savaşın seyrinin değerlendirilmesi
- Orta Doğu’daki mevcut durum
- Göç meselesi
- Ekonomi odaklı konular
- Eurofighter Typhoon savaş uçaklarının satış durumu
İki lider, eylül ayında Birleşmiş Milletler (BM) 79. Genel Kurulu’na katılmak üzere gittikleri ABD’nin New York kentinde de bir araya gelmişti.
Türk-Alman İlişkilerinin Yeniden Ele Alınması
Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) uzmanı M. Erkut Ayvaz tarafından kaleme alınan “Şansölye Scholz’un Türkiye ziyaretinin anlamı ve Türk-Alman ilişkilerinin geleceği” başlıklı makalede, Türk-Alman ilişkilerinin mevcut durumu gözden geçirildi. Makaleye göre, Scholz ve Erdoğan’ın bir araya gelmesi, Türk-Alman ilişkileri açısından önemli konuların tekrar gündeme gelmesine vesile olacak. İki ülkenin özellikle ekonomi, ticaret ve enerji alanlarındaki potansiyeli ve iş birliği imkanları konusunda ilerleme kaydetme arzusu biliniyor. Bununla birlikte, Gümrük Birliği’nin güncellenmesi ve vize serbestisi gibi konular, Türkiye için öncelikli meseleler arasında yer alıyor. Ayrıca, Türkiye’nin Almanya’dan savunma alanındaki iş birliği ve somut beklentileri de göz ardı edilmemelidir.
Almanya-Türkiye İlişkilerinde Savunma ve Dış Politika Gerilimleri
Son günlerde, Eurofighter Typhoon savaş uçaklarının Türkiye’ye satışının Almanya tarafından engellenmesinin sona ereceğine dair bazı işaretler olsa da, sürecin ilerleyen aşamalarındaki gelişmeler belirleyici olacaktır. Türkiye ve Almanya arasında farklı politika alanlarında görüş ayrılıklarının devam ettiği unutulmamalıdır. Son zamanlarda diyalog yanlısı bir süreç varken, Ege, Doğu Akdeniz ve Kıbrıs konularında iki ülkenin pozisyonları hâlâ farklılık göstermektedir. Alman hükümetinin kriz bölgelerine yönelik uyguladığı tartışmalı politikalar, hem tepkilere yol açmakta hem de dış politikasını inandırıcılıktan uzaklaştırmaktadır.
İki Ülke Ticaret Hacminde Hedef 60 Milyar Dolar
Almanya ve Türkiye arasında 2023 yılı itibarıyla 50 milyar dolara yaklaşan ticaret hacminin, 60 milyar dolara çıkarılması hedefleniyor. Ziyarette ayrıca, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın gündeme getirdiği, Akkuyu Nükleer Santrali için Türkiye’ye gelmesi beklenen türbinlerin “Alman gümrüğünde bekletilmesi” meselesi de ele alınabilir. Almanya’nın Türk fırkateynleri ve torpidolarının modernizasyonu için gerekli malzeme ve silah satışına onay vermesi, bir yaklaşım değişikliğine dair olumlu bir sinyal olarak yorumlanıyor. Özellikle Orta Doğu’daki krizlerin derinleşmesi ve Rusya-Ukrayna savaşındaki gelişmeler, Türkiye’nin stratejik önemini artırmıştır.
Almanya hükümet sözcüsü, Türkiye’nin Ukrayna meselesinde önemli bir ortak olduğunu vurguladı. Bu durum, hükümetin Ukrayna’ya yönelik silah yardımlarını sürdürme yaklaşımının, son aylarda toplumda daha az karşılık bulmasıyla bağlantılıdır. Almanya’da aşırı sağ ve popülist partilerin güçlenmesi, bu durumu daha da çetrefilleştirmiştir. Bu nedenle Alman hükümetinin, Ukrayna’daki savaşın sona erdirilmesi için Türkiye gibi etkili ülkelerle daha yakın iş birliği yapma arzusunda olduğu tahmin edilmektedir.
Göç Meselesi
Eylül ayında Almanya’nın doğusundaki üç eyaletteki eyalet meclisi seçimlerinde önemli başarılar elde eden aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisi, ülke siyasetinde göç meselesinin öncelikli gündem maddesi haline gelmesine neden olmuştur. Muhalefetteki Hristiyan Birlik (CDU/CSU) partileri, aşırı sağcıların söylemlerini normalleştirme eğiliminde olup, hükümetteki koalisyon üyeleri de seçim sürecinde popülist söylem ve adımlara yönelmiştir. 28 Eylül 2025’te düzenlenecek Federal Meclis seçimleri öncesinde federal hükümetin bu konuda bazı adımlar atması beklenmektedir. Göç politikalarına ilişkin konuların, Şansölye Scholz’un Türkiye ziyaretinde ele alınması muhtemeldir.
Kaynak: Anadolu Ajansı (AA)
