Barry Minkow ve ZZZZ Best Skandalı
1980’lerin Amerika’sında, Barry Minkow isimli genç bir girişimci, halı temizleme sektöründe sıfırdan zirveye çıkarak dikkatleri üzerine çekmişti. Henüz 16 yaşındayken ailesinin garajında kurduğu ZZZZ Best adlı şirket, kısa sürede büyük bir başarı elde etti. Ancak, bu başarı hikayesinin arkasında devasa bir dolandırıcılık düzeninin yattığı çok geçmeden gün yüzüne çıktı.
Medyanın gözdesi ve Wall Street’in yeni yıldızı olan Minkow’un şirketi, aslında tarihin en büyük Ponzi şemalarından biriydi. Barry Minkow, ZZZZ Best’i kurduğunda maddi sıkıntılarla boğuşuyordu ve şirketini ayakta tutabilmek için giderek daha büyük yalanlar söylemeye başladı. Kendini büyük inşaat ve restorasyon projelerinde çalışıyormuş gibi gösterme yoluna gitti ve bu projeler için sahte belgeler hazırladı.
Yatırımcıların gözünü boyamak amacıyla, Interstate Appraisal adında sahte bir şirket de kurmuştu. Bu sayede ZZZZ Best, aslında hiç var olmayan projelerden milyonlarca dolarlık yatırım almayı başarmıştı. ZZZZ Best’in hızla büyümesi, yatırımcıların ilgisini çekmeyi başardı. Ancak, Barry Minkow’un dikkati daha büyük bir hedefe yöneldi; başka bir halı temizleme hizmet sağlayıcısı olan KeyServ şirketini satın almayı planlıyordu. Bu satın alma, şirkete dev bir nakit akışı sağlarken, Ponzi şemasını sonlandırabileceği bir çıkış noktası olacaktı.
Fakat bu süreçte beklenmedik pürüzler ortaya çıkmaya başladı. Bir ev hanımı, aldığı hizmetin ederi olan birkaç yüz doları aşan bir tahsilatın peşine düştü. Bu yasal süreç sonucunda, ZZZZ Best’in devasa dolandırıcılığı açığa çıktı. Yani, bir ev hanımının hakkını araması, bu dev skandalın ortaya çıkmasındaki ilk adım olmuştu.
Yaşananların ardından ZZZZ Best’in hisseleri hızla değer kaybetti, finansal kurumlar kredilerini geri çağırmaya başladı ve Minkow’un ördüğü yalanlar yumağı bir bir çözüldü. Minkow, hapis cezası aldıktan sonra ikinci bir şans elde etti. Ancak, akıllanmayan Minkow, yine aynı yola saparak tekrar dolandırıcılıktan hüküm giydi.
Bu skandal, hem yatırım ve girişimcilik dünyasına hem de finansal sistemlere büyük dersler bıraktı. Barry Minkow ismi, başarı hikâyeleri arasında değil, ibretlik bir dolandırıcılık hikâyesi olarak tarihe geçti.
Kaynak: Investopedia
