Dünyanın İklim Mücadelesi ve Türkiye'deki Su Sorunları

ALEYNA SEVİM – Dünyanın İklim Mücadelesi

Dünyanın birçok bölgesi, rekor sıcaklıklarla başa çıkmaya çalışıyor. Sonbahar aylarında da bu sıcaklıkların devam edecek gibi görünmesi, iklim değişikliği konusundaki endişeleri artırıyor. La Niña etkisine yavaş yavaş girmemize rağmen, yüksek sıcaklıkların sonbahar boyunca süreceği öngörülüyor. Uzmanlar, mevcut meteorolojik modellemelerin, yağış miktarlarının beklenildiği gibi olmayacağını düşündüğünü belirtiyor.

Dünya Kıpkırmızı

CNN TÜRK Meteoroloji Danışmanı Prof. Dr. Orhan Şen, sonbaharda sıcaklıkların yüksek seyredebileceğini vurguladı. “Buharlaşma kayıpları devam edecek. La Niña’nın etkisine girmemize rağmen dünya hala kıpkırmızı. Sıcaklıkların yüksek seyredeceğini göz önünde bulundurursak, sonbaharda yağışların fazla olacağını düşünmüyorum. Ancak kış yağışlarının geçen yıla göre artacağını tahmin ediyorum. Eylül ayından itibaren yağışların artacağı beklentisi yanlış olabilir. Bu nedenle su tasarrufuna devam etmemiz şart. Türkiye’deki baraj doluluk oranı yüzde 55 civarında. Yaza başlarken bu oran 85 idi. Küçük barajlarımızın dolup boşalması hızlı gerçekleşiyor. Bu nedenle elimizdeki suyu dikkatli kullanmalıyız. Arabaları sık sık yıkamamak önemli. Türkiye’de kişi başına düşen su miktarı bin metreküpün altına düştü. Nüfus artarken, su fakiri bir ülke konumuna düşmemek için dikkatli olmalıyız.”

Kuraklık Tehlikesi

Çevre Mühendisi Prof. Dr. Mustafa Öztürk, Türkiye’nin yaz yağmurlarında ciddi azalmalar yaşandığını belirterek, “İstanbul ve İzmir bölgesinde, yağışlarda geçen yıllara göre yüzde 90’a varan bir azalma söz konusu. Su kaynakları doğru yönetilmediği takdirde su fakiri bir ülke haline gelmemiz kaçınılmaz. Vatandaşların su tasarrufu yapması, su sorununu tek başına çözemez. Su kullanımı, birkaç gün öncesinde değil, aylarca önceden meteoroloji verilerine dayanarak planlanmalıdır. Modellemelere göre, önümüzdeki 1,5 aylık süreçte kurak dönemin devam etmesi bekleniyor. Bu durum tarımsal üretimde ciddi sıkıntılara yol açabilir. Türkiye yer altı suyu bakımından fakir bir ülke olmasına rağmen, yer altı su kaynaklarının aşırı tüketimi, Konya Ovası gibi bölgelerde obruk riskini artırabilir. Acilen su tutucu yapılar inşa edilmesi gerekiyor. Ülkemizi tehdit eden en önemli faktör buharlaşmadır. Deniz suyu, ileri derece arıtılarak içme suyu olarak kullanılmalıdır. Suyu yönetmek için acilen geç kalmadan su eylem planları oluşturmalıyız.”

Sonbahar Sıcaklıkları

İTÜ Meteoroloji Mühendisliği öğretim üyesi Prof. Dr. Barış Önol, Pasifik’teki deniz suyu sıcaklıklarının normallerin üstüne çıkmasının El Niño, altına düşmesinin ise La Niña olarak tanımlandığını belirtti. “Bu büyük olay, dünya genelindeki ortalama sıcaklıkları da etkiliyor. La Niña dönemine girmiş olmamıza rağmen, dünyanın ortalama sıcaklığında bir düşüş gözlemlenmiyor. Türkiye için su yılı, yani yağışların başlaması 1 Ekim’dir. Bir yıllık toplam yağıştaki değişkenlik, 1 Ekim’den 1 Ekim’e ölçülmektedir. Şu anki yağış tahminleri, normallerin altında gözüküyor, ancak yüksek sıcaklıklar toprağın hızlı kurumasına neden oluyor ve buharlaşma oranı artıyor. Mevcut tahminler, sonbahar aylarının da sıcak geçeceğini gösteriyor. Dünya genelinde sıcaklıklar, günlük bazda 17 derecenin üzerine çıkmış durumda; bu tarihte yaşanmamış bir olay.”

Su Seviyeleri ve Çevresel Etkiler

İstanbul’da yağışsız geçen günlerin ardından, barajlardaki su seviyeleri düşmeye devam ediyor. İSKİ verilerine göre, gün itibarıyla doluluk oranları yüzde 54,52’ye geriledi. İstanbul’un önemli barajlarından Alibeyköy Barajı’ndaki doluluk oranı ise yüzde 21,79’a kadar düştü. Daha önce suyla dolu olan alanlarda araçlarla dolaşmak mümkün hale gelirken, suların çekilmesiyle birlikte su havzası zeminindeki çöpler de gün yüzüne çıktı.