Kırsalda Kadın Çiftçilerin Güçlendirilmesi: “Vali Hanım Çileği” Projesi
Kırsalda yaşayan kadın çiftçilerin ve kadınların refah seviyelerinin artırılması, köyden kente göçün önlenmesi ve alternatif gelir kaynaklarının oluşturulması amacıyla, önceki dönem Muğla Valisi Esengül Civelek tarafından başlatılan “Vali Hanım Çileği” projesi, Muğla Valisi İdris Akbıyık’ın desteğiyle il genelinde devam etmektedir.
Muğla ve ilçelerindeki kırsal kesimde yaşayan birçok kadın, yılın her günü bağ, bahçe ve tarlada yoğun bir mesai harcamaktadır. Yörenin önemli tarım ürünlerinden biri olan çilek, kadınların yıl boyunca hasadını gerçekleştirdiği bir ürün haline gelmiştir. Hasat edilen çileklerin bir kısmı reçel, marmelat ve komposto yapımında kullanılırken, büyük bir bölümü de pazarlarda taze ve organik olarak satışa sunulmaktadır.
Günün ilk ışıklarıyla çilek bahçelerine yönelen kadın çiftçiler, hava ısınmadan önce topladıkları çilekleri tüketiciye sunmak için büyük bir çaba göstermektedir. İl Tarım ve Orman Müdürü Barış Saylak, Muğla’nın birçok ilçesinde San Andreas türü çileklerin yüksek verimle yetiştirildiğini belirtmektedir.
Saylak, Muğla’da 2018 yılında 15 dekarlık bir alanda başladıkları çilek üretiminin her geçen yıl arttığını ifade ederek, “Bugün 8. etabının dikimini yapıyoruz. Bu mevsimde bölgede çilek bulmak zor, ama biz hem dikim hem de hasat yapıyoruz. 2024 yılı için Muğla Valiliğinin destekleriyle 134 dekarlık bir alanda projeye devam ediyoruz. 4 milyon liralık bir destek sağlandı. 2024 yılında verilen desteğin yüzde 50’sini biz, diğer yüzde 50’sini ise vatandaşımız karşılıyor. Ayrıca burada 2 genç çiftçimize de 3’er dönümlük çilek bahçesi oluşturuldu.” şeklinde konuştu.
Ekonomik Katkı ve İstihdam
Saylak, Muğla genelinde 12 ay çilek üreterek ekonomiye önemli bir katkı sağladıklarını belirterek, “Muğla genelinde 834 dönüm arazide çilek arazileri oluşturduk. 1628 kişiye istihdam sağlıyoruz. Yılda 4 bin 500 ton çilek elde ederek 450 ila 600 milyon lira arasında gelir elde ediyoruz. Bu istihdamın yaklaşık 500’ü kadınlardan oluşuyor. Amacımız üreticilerimizi farklı ürün desenleri ile tanıştırarak 12 ay boyunca gelir elde etmelerini sağlamak. Hasat yaparken bir yandan da yeni dikimlere yöneliyoruz. Çünkü çileğin alıcısı her zaman hazır.” dedi.
Muğla’nın sıfır rakımdan 1800 rakıma kadar olan coğrafi özelliklerinin, 12 ay boyunca çilek üretiminde büyük avantaj sunduğunu vurgulayan Saylak, “Bu mevsimde tarlada çilek toplamak gerçekten zor, ama biz Muğla’da bu zorluğun üstesinden gelerek tarladan ürün topluyoruz.” şeklinde ifade etti.
Çilek üretimi için başvuruda bulunan genç çiftçilerden Kiraz, eşiyle birlikte Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün destekleriyle çilek bahçesi oluşturduklarını belirtti. Kiraz, “Şu anda hem hasat hem de dikim yapıyoruz. Eşim, annem, babam ve ablamla birlikte kurduğumuz tesiste üretim gerçekleştiriyoruz. Kendimiz üretip kendimiz pazarlıyoruz. Bu süreçten dolayı çilek üretiminden oldukça memnunuz. Büyük arazilerimiz yok, fakat parçalı arazilerimizi çilek yetiştirerek değerlendirmekteyiz. Doğal koşullarda üretim yapıyoruz.” ifadelerini kullandı.
