Özel Eğitim Gereksinimli Çocukların Durumu
Ozan Ömer Kadükker tarafından bildirilen duruma göre, özel eğitim gereksinimi olan çocuklar, Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezleri’nde eğitim almakta. Devlet, bu çocuklar için merkezlere aylık ödeme yaparak destek sağlamakta. Ancak, bazı merkezler, bu durumu ticari bir fırsat olarak görmekte ve çocukların sağlık raporlarını almalarını sağlamakta. Bu merkezler, çocuklara ders vermeden, sanki eğitim alıyorlarmış gibi göstererek devletten haksız kazanç elde etmektedir. Özellikle bazı okullarda, 10 öğrenciden 1’inin özel gereksinimli çocuk olarak gösterildiği gözlemlenmektedir. Bu okullardan biri, Bursa Yenişehir’deki Süleymanpaşa İlkokulu’dur. Türkiye genelinde özel gereksinimli çocuk oranı ortalama yüzde 3 iken, Okul Müdürü İsmail Can, kendi okulundaki öğrencilerin yüzde 10’unun rapor alındığını fark edince durumu araştırmaya karar verdi.
İsmail Can’ın Mücadelesi
Velilerle yaptığı görüşmeler sonrasında, tüm çocukların ilçedeki bir merkeze kaydedildiğini tespit eden İsmail Can, tutanak tutarak adli ve idari soruşturma başlattı. Araştırmalar sonucunda, ilçede Ö. T. tarafından işletilen merkezde, derse devam etmeyen çocukların derse devam ediyormuş gibi gösterilerek devletten para alındığı ortaya çıktı. Aynı zamanda Memur ve Emekli Sendikaları Genel Başkan Yardımcısı olan İsmail Can, konuyu yargıya taşımış ve merkez yöneticileri hakkında birçok suçtan soruşturmaların devam ettiğini belirtmiştir.
Velilerin Tehdit Edilmesi
İsmail Can, Milliyet’e yaptığı açıklamada, “Çocuklarına ücretsiz özel ders verileceği vaadiyle kandırılarak ailelere rapor çıkarttırılıyor. Velilere, çocukların engelli olarak damgalanacağı söylenmiyor. Ayrıca, çocukların kayıtlarını silmiyorlar. Sildirmek isteyen veliyi ise ‘Seni Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na şikâyet ederim, çocuğunu elinden aldırırım, maaşını kestiririm, eşini işten çıkarttırırım, üzerindeki malı mülkü alırım!’ şeklinde tehdit ediyorlar. Odaya hapsettikleri, dilekçesini alıp yırttıkları ve telefonunu elinden aldıkları veliler mevcut. Rüşvetle doktor ayarlanarak rapor çıkartılıyor. Bazı hastane doktorlarının zihinsel engelli olarak rapor verdiği öğrenciler, aslında parlak zekâya sahip çıkıyorlar” dedi.
Çocukların Sokaktan Toplanması
Suç duyurusunda bulunan ailelerin şikâyetleri de dikkat çekiyor. Örneğin, bir veli, merkezin servisinde oğluna sigara içirdiklerini ve aileden habersiz çocukların sokaktan toplanıp götürüldüğünü ifade etti. Ayrıca, öğrenci bulmaları karşılığında komisyon teklif edildiği de belirtildi. Bir diğer veli, yalnızca kamera kaydı için çocuğunun istendiğini, başka bir veli ise çocuğunun 1,5 ay boyunca gelmiş gibi gösterildiğini söyledi. İddiaları merkezin sahibi Ö. T.’ye sorduğumuzda, tüm bu suçlamaları reddederek, “Kesinlikle böyle bir şey yok. Öğrenci sayımız fazla olduğu için diğer kurumlar bana iftira atıyor. Kamera kayıtları var. ‘Çamur at izi kalsın’ politikası. Bunları yapanlara karşı dava açıyoruz. Hiçbir delil yok” şeklinde yanıtladı.
Rol Yaptırma Skandalları
Türkiye’nin birçok şehrindeki merkezlerde benzer olayların yaşandığı bildirilmektedir. Bu konuyla ilgili görüş aldığımız uzmanlar, şu bilgileri paylaştılar:
- Psikolog Prof. Dr. Veysi Çeri: “Bazı merkezler, maddi durumu kötü olan ailelerin çocuklarını özürlü gibi davranmaya yönlendiriyor. Çocuğun zekâsı normal ama bizim karşımıza gelince rol yapıyor. Bazı hekimler de bu merkezlerle işbirliği yapıyor. Bana da ‘yüzde 20 hisse’ verelim teklifi yapıldı. Çocukların hayatlarıyla oynuyorlar.”
- Uluslararası Ruh Sağlığı ve Sağlıkçılar Derneği Başkanı Cahit Ufuk Battal: “Bazı merkezler, engeli olmayan çocuklarla komisyonu kandırmakta ve doktorlara rüşvet verme olayları yaşanmaktadır. Çocuğun önüne oyuncak atıp eğitim vermiyorlar. Müfettiş geleceği zaman 5 gün önceden haber veriliyor.”
Eğitim Verilmeyen Çocuklar
Farklı şehirlerdeki kurumlarda çalışan görevlilerle yapılan görüşmelerde, bazıları kurumlarında ciddi usulsüzlükler yapıldığını ifade etti:
- Öğretmen: “Sahte rapor düzenliyorlar. Mesela, çocuklardan ikisi kurum sahibinin çocuklarıydı.”
- Öğretmen: “Çocuk kursa yalnızca kamera için geliyor. Kuruma girdikten sonra bir odada eline kalem defter verip oyun oynatılıyor, eğitim verilmiyor. Bazı çocukların eğitime ihtiyacı yok. Örneğin, bir çocukla üniversite sınavına hazırlanıyorduk.”
Mali Durum ve Denetimler
Özel gereksinimli bireyler için 8 saat bireysel ve 4 saat grup eğitimi karşılığında merkezlere ödenecek ücret 6 bin 6 TL’dir. Aylık toplam ödeme 2 milyar 800 milyon TL olmak üzere, bu yıl için yaklaşık 35 milyar TL’lik bir ödeme yapılması öngörülmektedir.
Uydurulan Hurafeler
İddiaları, Tüm Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezleri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Fahri Şeker’e sorduğumuzda, “Her ay denetleniyoruz. İçimizde kötü arkadaşlar vardır ama genelleme yapmak doğru olmaz. Bunlar, kurumlarda çalışıp kötü ayrılanların uydurduğu hurafeler. Şimdi bir de yüz tanıma sistemi geliyor; güvenlik artık daha da sıkılaştırılacak.” şeklinde yanıt aldı.