TÜİK’in 2024 Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması’nın 2024 verilerini duyurdu. Bu araştırma, Türkiye’deki bireylerin internet kullanım alışkanlıklarını detaylı bir şekilde ortaya koymaktadır.
2023 yılında 16-74 yaş grubundaki bireylerde internet kullanım oranı %87,1 iken, bu oran 2024 yılında %88,8’e yükselmiştir. Cinsiyet bazında incelendiğinde, 2024 yılında erkeklerin internet kullanım oranı %92,2, kadınların ise %85,4 olarak gözlemlenmiştir.
Son 12 ay içerisinde resmi makamların web siteleri ve uygulamalarını özel amaçlarla kullanan bireylerin oranı %73,7 olarak belirlenmiştir. Bu oran erkeklerde %80,7, kadınlarda ise %66,7 olarak gerçekleşmiştir. E-devlet hizmetlerinden yararlanan bireylerin oranı yaş gruplarına göre incelendiğinde, en yüksek kullanım oranı %92,1 ile 25-34 yaş grubunda, en düşük oran ise %25,6 ile 65-74 yaş grubunda görülmüştür.
Bireylerin e-devlet hizmetlerini kullanım amaçları arasında, en yüksek oran %68,6 ile resmi makamlar veya kamu hizmetleri tarafından kendilerine ait kişisel bilgilere erişme amacıyla kullanıldığı görülmüştür. Bunu %47,9 ile kamu kurumlarından randevu alma veya rezervasyon yaptırma ve %45,1 ile kamu kuruluşlarına ait web sitelerinden bilgi edinme takip etmiştir.
İnternet Üzerinden Alışveriş
Son 12 ayda internet kullanan bireylerin, internet üzerinden mal veya hizmet satın alma ya da sipariş verme oranı %51,7 olmuştur. 2023 yılında bu oran %49,5 iken, 2024 yılında %51,7’ye çıkmıştır. Cinsiyet bazında bakıldığında, erkeklerde bu oran %54,1, kadınlarda ise %49,3 olarak kaydedilmiştir.
Bireylerin en son mal veya hizmet satın alma veya sipariş verme zamanları incelendiğinde, %38,8’inin son 3 ay içerisinde (2024 yılının ilk 3 ayı) bu işlemleri gerçekleştirdiği görülmüştür. Bu dönemde internet üzerinden mal veya hizmet satın alan bireylerin %76,7’si giyim, ayakkabı ve aksesuar almıştır. Bunu %47,5 ile lokantalardan ve fast food zincirlerinden yapılan teslimatlar, %34,0 ile gıda ürünleri, %32,4 ile kozmetik, güzellik ve sağlık ürünleri ve %29,2 ile temizlik ürünleri ve kişisel bakım malzemeleri takip etmiştir.
Cinsiyet bazında detaylar incelendiğinde, erkeklerin %70,3’ü giyim, ayakkabı ve aksesuar, %49,2’si lokantalardan yapılan teslimatları, %33,5’i ise gıda ürünlerini satın alırken; kadınların %83,0’ı giyim, ayakkabı ve aksesuar, %46,6’sı kozmetik ürünleri ve %45,9’u lokantalardan yapılan teslimatları tercih etmiştir.
Öte yandan, internet üzerinden son 3 ay içinde eğitim, mesleki veya özel amaçlar için öğrenme faaliyeti gerçekleştiren bireylerin oranı, 2024 yılında bir önceki yıla göre 4,9 puan azalarak %13,9 olmuştur. Bu oran erkeklerde %13,7, kadınlarda ise %14,1 olarak kaydedilmiştir.
Sosyal Medya Kullanımı
Bireylerin en çok kullandıkları sosyal medya ve mesajlaşma uygulamaları arasında %86,2 ile WhatsApp, %71,3 ile YouTube ve %65,4 ile Instagram yer almaktadır. Cinsiyet bazında incelendiğinde, erkeklerin %89,5’i WhatsApp, %74,7’si YouTube ve %67,0’ı Instagram kullanırken; kadınların %82,9’u WhatsApp, %68,0’ı YouTube ve %63,9’u Instagram uygulamalarını tercih etmektedir.
Diğer taraftan, internet kullanan bireylerin en çok tercih ettikleri internet bağlantılı sistem ve cihaz türleri ise sırasıyla %47,9 ile internet bağlantılı televizyon, %10,2 ile internet bağlantılı ev aletleri (robot süpürgeler, buzdolapları vb.) ve %9,7 ile akıllı saatler olarak belirlenmiştir.
Son 3 ay içerisinde internet kullanan bireylerin cep telefonu, akıllı telefon, tablet, dizüstü veya masaüstü bilgisayar satın alırken en çok önem verdikleri özellikler sırasıyla %89,2 ile fiyat, %71,7 ile donanım özellikleri ve %67,4 ile marka, tasarım veya boyut olmuştur.
