Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Düzenlemeleri
Yeni düzenlemelere göre, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun çerçevesinde kredi verenler ile tüketiciler arasındaki sözleşmeler, elektronik haberleşme cihazları üzerinden gerçekleştirilecektir. Bu değişiklik, tüketici kredisi sözleşmelerinin mesafeli yolla, uzaktan iletişim araçlarıyla kurulabilmesine imkan tanımaktadır. Ayrıca, sözleşmeye bağlı diğer işlemlerin de kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla elektronik ortamda uzaktan yapılabilmesi için gerekli düzenlemeler yapılmıştır.
Doğrudan Satış Sistemindeki Yenilikler
Doğrudan satış sistemleri, “doğrudan satış şirketi tarafından oluşturulan ve iş sözleşmesi ile istihdam edilmeyen, bağımsız temsilci, distribütör, danışman ve benzeri isimlerle komisyon, prim, teşvik ve ödül gibi menfaatler karşılığında faaliyet gösteren doğrudan satıcıların tüketicilere mal veya hizmet pazarladığı satış sistemi” olarak tanımlanmıştır. Bu sistemin bazı önemli özellikleri şunlardır:
- Doğrudan satış şirketleri, sermaye şirketi olma zorunluluğuna sahip olacaktır.
- Sistem, elde edilen kazancın ağırlıklı olarak yeni doğrudan satıcılar kazandırılması üzerine kurulmayacak; esas olarak mal veya hizmetin tüketicilere satışını hedefleyecektir.
- Yönetmelikle belirlenen diğer ilkelere de uygun olması gerekecektir.
Ayrıca, doğrudan satış sisteminde vatandaşlara 30 günlük cayma hakkı tanınacaktır. Doğrudan satıcılardan, sisteme dahil olmaları veya sistemde kalmaları için tüketicilere satışı öngörülen mal veya hizmeti içermeyen herhangi bir yenileme, paket, ücret, aidat gibi isimler altında belge alınması yasaklanmıştır. Bu durum, tüketicilerin haklarını koruma amacı taşımaktadır.
Cezaların Arttığı Durumlar
Haksız ticari uygulamalarla ilgili hükümlere aykırı hareket edenler için ciddi yaptırımlar öngörülmektedir. Bu bağlamda:
- Haksız ticari uygulamanın, ‘3 aya kadar tedbiren durdurulması’ veya ‘tedbiren durdurulması yaptırımı’ uygulanabilecektir.
- İhlalin boyutuna göre, 60 bin Türk Lirasından 600 bin Türk Lirasına kadar idari para cezası uygulanabilir.
- Eğer aykırılık ülke genelinde gerçekleşmişse, ceza 600 bin Türk Lirasından 6 milyon Türk Lirasına kadar çıkabilecektir.
2024 yılına ilişkin lisans ücretinin hesaplanmasında, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların pazar yerleri üzerinden yurt dışına yapılan satışlar ile yatırım teşvik belgesi alınarak gerçekleştirilen yatırım harcamalarının toplamının 4 katının, 2025 yılına ilişkin lisans ücretinin hesaplanmasında ise bu satış ve harcamaların 3 katının net işlem hacminden indirilmesi planlanmaktadır. Bu düzenlemeler, hem tüketicilerin hem de ticaretin daha sağlıklı bir şekilde yürütülmesini hedeflemektedir.
