T24 Haber Merkezi
Dışişleri Bakanlığı kaynakları, Türkiye ile Suriye arasındaki ilişkilerin 2011 öncesine dönmesi amacıyla dört önemli şartı belirtti. Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, yakın zamanda Suriye parlamentosunda gerçekleştirdiği konuşmada, “Bir ilişkiyi yeniden tesis etmek için öncelikle yıkıma yol açan nedenlerin ortadan kaldırılması gerekir.” ifadelerini kullanmış; Türk askerlerinin Suriye’den çekilmesi gerektiğini ancak bunun görüşmeler için ön koşul olmadığını vurgulamıştır. Esad, “Türk yetkililerin zaman zaman Suriye’nin çekilme olmazsa Türklerle görüşmeyeceğiz demesi doğru değil. Bu gerçeklikten uzaktır.” şeklinde açıklamalarda bulunmuştur.
Dört Şart
TRT Haber’e konuşan Dışişleri Bakanlığı kaynakları, Türkiye’nin Suriye ile ilişkilerin normalleşmesi için öne sürdüğü dört şartı detaylandırdı. Bu şartlar şunlardır:
- Suriye’nin toprak bütünlüğünü ve birliğini muhafaza etmek amacıyla terör unsurlarından arındırılması,
- Suriye’nin kendi halkıyla, kendi halkının meşru talep ve beklentileri temelinde 2254 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararı çerçevesinde gerçek bir ulusal uzlaşı sağlaması,
- Bununla bağlantılı olarak güvenli ve onurlu geri dönüşler için gerekli koşulların oluşturulması,
- İnsani yardımların kesintisiz şekilde sürmesi.
Ne Olmuştu?
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, 28 Haziran’da yaptığı açıklamada, “Diplomatik ilişkilerin kurulmaması için hiçbir sebep yok” demiş; 7 Temmuz’da Esad ile olası bir görüşme için “her an” davette bulunabileceklerini ifade etmiştir. Olumlu bir adım atılması durumunda karşılık vereceklerini belirten Erdoğan, “Beşar Esad, şu anda Türkiye ile ilişkileri düzeltme noktasında bir adım attığı anda biz de ona karşı o yaklaşımı gösteririz. Çünkü biz dün Suriye ile düşman değildik ki biz Esad ile ailece görüşüyorduk. Davetimizi yapacağız ve bu davetle birlikte Türkiye-Suriye ilişkilerini geçmişte olduğu gibi aynı noktaya getirelim istiyoruz.” şeklinde konuşmuştur. Ancak Esad, bu tür görüşmelerin ancak Türk güçlerinin Suriye’nin kuzeyinden çekilmesi gibi temel konulara odaklanması halinde gerçekleşebileceğini belirtmiştir.
Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, 12 Ağustos’ta İngiliz haber ajansı Reuters’a verdiği demeçte, Türkiye ve Suriye’nin ilişkileri normalleştirme çabaları çerçevesinde bakanlar düzeyinde bir araya gelebileceğini ifade etmiştir. Güler, uygun koşullar sağlandığında, Ankara’nın 2020’de başlattığı “bölgesel cazibe atağının” bir parçası olarak komşuların yeniden bakanlar düzeyinde bir araya gelebileceğini ileri sürmüş; “Kapsamlı bir anayasanın kabul edilmesi, serbest seçimlerin yapılması, kapsamlı bir normalleşme ve güvenlik ortamının yaratılması için elimizden gelen tüm desteği vermeye hazırız. Ancak bunlar yapıldığında ve sınırımızın güvenliği tam olarak sağlandığında karşılıklı koordinasyon yoluyla gerekeni yapacağız.” şeklinde eklemiştir.
