T24 Haber Merkezi
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türkiye ile Ukrayna arasındaki ilişkilerin sağlam ve kararlı bir şekilde ilerlediğini vurgulayarak, “Savaşın yarattığı jeopolitik zorluklarla karşı karşıyayız. Ancak, Ukrayna ile çok boyutlu işbirliğimiz her geçen gün daha da güçleniyor.” dedi. Ukrayna Devlet Başkanı Andrii Sybiha ise “Ukrayna’nın Barış Formülü, kalıcı ve kapsayıcı adil bir barış için tek seçenektir.” şeklinde konuştu. Bakan Fidan, Ukraynalı mevkidaşı Andrii Sybiha ile Ankara’da gerçekleştirdiği görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında önemli açıklamalarda bulundu.
Bakan Fidan: “Karadeniz’in en kısa zamanda yeniden bir işbirliği havzasına dönüşmesini arzu ediyoruz.”
Savaşın uluslararası hukuk çerçevesinde ve müzakerelerle çözüme kavuşturulması için sürdürülen girişimlere değinen Fidan, sözlerine şöyle devam etti: “Barışa yönelik çabalara destek vermeye hazır olduğumuzu bir kez daha vurgulamak istiyorum. Sayın Cumhurbaşkanı’mız (Recep Tayyip Erdoğan) bu konuda büyük bir hassasiyet taşıyor. Özellikle bu savaşın yol açtığı büyük yıkım ve can kaybının bir an önce son bulması için var gücüyle çalışmaktadır. Sahada gerçekleştirilen çabalar, müzakere süreçleriyle desteklenmelidir. Barış, savaşan taraflar arasında ulaşılabilecek bir hedeftir. Bu nedenle barış görüşmelerinin tüm tarafların katılımıyla yürütülmesi gerektiğine inanıyoruz. Karadeniz Tahıl Girişimi gibi barışa hizmet edebilecek düzenlemelerin yeniden gündeme alınmasında fayda görüyoruz. Sayın meslektaşımla bu konuyu da görüştük ve Ukrayna’nın bu konudaki olumlu duruşunu takdir ediyoruz. Karadeniz’in en kısa zamanda yeniden bir işbirliği havzasına dönüşmesini arzu ediyoruz. Bu durumun, Karadeniz’deki tüm ülkelerin menfaatine olacağı açıktır.”
Fidan, Türkiye ile Ukrayna arasında 2011 yılında imzalanan Serbest Ticaret Anlaşması’nın Türkiye’deki onay sürecinin tamamlandığını belirterek, “Ukrayna’daki sürecin tamamlanmasıyla ekonomik işbirliğimizi kurumsal olarak daha ileri taşıyacağız. Savunma sanayisi, ikili ilişkilerimizin önemli başlıklarından birini oluşturuyor ve bu alandaki gelişmeleri de bugünkü toplantımızda ele aldık.” dedi. Görüşmede, Ukrayna’nın yeniden inşasına ilişkin konuların kapsamlı bir şekilde ele alındığını ifade eden Fidan, “Türk müteahhitlik şirketleri, Ukrayna’da lider konumdalar. Türk müteahhitler, Ukrayna’ya bugüne kadar 300’den fazla projede katkı sağladı ve bu projelerin toplam tutarı yaklaşık 10 milyar doları buluyor. Şirketlerimiz, savaşın başladığı 2022 yılından bu yana 70 projeyi başarıyla tamamlayarak, Ukrayna’ya olan bağlılıklarını göstermiştir.” diye belirtti.
Fidan, enerji konusunun da görüşülen başlıklar arasında olduğunu belirterek, Ukrayna’nın enerji güvenliğini güçlendirmeye yönelik projelerin de ele alındığını vurguladı. Türkiye ve Ukrayna’nın yalnızca coğrafi yakınlıklarıyla değil, ortak tarihlerinin de birbirlerine bağlı olduğunu ifade eden Fidan, “Kırım Tatarları, bu ortak tarihin önemli bir parçasıdır. Sayın (Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir) Zelenskiy liderliğindeki Ukrayna hükümeti, Kırım Tatarlarının haklarının güçlendirilmesi için takdire şayan hukuki düzenlemeler yaptı. Bu alanda ilave adımlar atılacağından eminiz. Bugün, bakanlıklarımız arasında Diplomat Değişimi Alanında Mutabakat Zaptı ile 2025-2026 dönemine ilişkin İstişare Eylem Planı’na imza attık. Ukrayna bizim stratejik ortağımızdır ve ilişkilerimizi her alanda daha da derinleştirmek için çaba harcayacağız. Bu ziyaretin iki ülke arasındaki dostluk ve işbirliğini yeni bir seviyeye taşıyacağına inanıyorum.”
Fotoğraf: AA
“Memleketime dönmüş gibi hissettim”
Ukrayna Dışişleri Bakanı Sybiha, Türkiye’de daha önce büyükelçi olarak görev yaptığını belirterek, “Bu nedenle kendime yakın hissettiğim memleketime dönmüş gibi hissettim.” dedi. Ukrayna’nın zor bir dönemde Ankara’ya geldiğini dile getiren Sybiha, Türkiye’nin bakan olarak ziyaret ettiği ilk ülkelerden biri olduğuna dikkat çekti. Sybiha, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski tarafından Türkiye ile iyi komşuluk ve karşılıklı saygıya dayalı ikili ilişkileri daha da güçlendirmek amacıyla görevlendirildiğini ifade etti. Rusya-Ukrayna Savaşı’nın 971 gündür sürdüğünü hatırlatan Sybiha, cephedeki durumun zor olmasına rağmen Ukrayna’nın mücadelesine devam ettiğini vurguladı. “Rusya, her ne kadar günde binlerce askerini sahaya sürse de Ukrayna Silahlı Kuvvetleri, cepheyi tutmaya devam ediyor.” dedi.
“Türkiye, bizim stratejik ortağımız”
Bakan Fidan ile çok kapsamlı ve verimli görüşmeler gerçekleştirdiklerini ifade eden Sybiha, “Türkiye, bizim stratejik ortağımız ve bu ortaklıkla güvenli ve karşılıklı yarara dayalı güçlü ilişkiler geliştirmek istiyoruz.” diye konuştu. Sybiha, “Türkiye Cumhuriyeti’nin, Ukrayna’nın toprak bütünlüğü ve egemenliğine verdiği destek için çok müteşekkiriz. Aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti’nin, şahsen Cumhurbaşkanı (Recep Tayyip) Erdoğan’ın, Sayın Bakan Hakan Fidan’ın ve tüm yöneticilerin savaşın adil bir barışla sona ermesi için gösterdiği destek için minnettarız. Türk hükümetinin savaşın ilk gününden bu yana sergilediği destekler için de ayrıca teşekkür ederiz.” ifadelerini kullandı.
“Barış Formülü, kalıcı ve kapsayıcı adil barış için tek seçenektir”
Türkiye’nin, Ukrayna Barış Planı’nı desteklemesi ve gıda güvenliği alanında liderlik göstermesinin ülkesinin geleceği için büyük önem taşıdığını vurgulayan Sybiha, “Ukrayna’nın Barış Formülü, kalıcı ve kapsayıcı adil bir barış için tek seçenektir.” değerlendirmesini yaptı. Sybiha, barışı isteyen tüm devletlerin, Birleşmiş Milletler’in (BM) normlarına göre destek vermeleri gerektiğinin altını çizerek, “Türkiye’nin de bu konuda katkı sağladığını biliyoruz.” dedi. Savaşın sona erdirilmesi amacıyla Kiev’in hazırladığı Zafer Planı’nı Bakan Fidan’a sunduğunu aktaran Sybiha, “Bu Zafer Planı, Ukrayna Barış Planı’na bir alternatif değil, tam tersine onun uygulanması için bir araçtır.” ifadesini kullandı.
İkili görüşmede, Karadeniz’deki seyrüsefer serbestisinin yeniden test edilmesinin önemine dikkat çeken Sybiha, Rusya’nın ülkesinin liman altyapısına yönelik artırdığı saldırılara da değindi. Mısır’a tahıl, İtalya’ya mısır ve BM Gıda Programı’nın Filistin’e insani yardım taşıyan gemilerinin vurulduğu bilgilerini paylaştı. Sybiha, gıda güvenliğine yönelik saldırıları ortak çabalarla durdurmanın gerektiğini ifade etti. Ayrıca, “Ukrayna’dan Tahıl” programını sürdürdüklerini belirten Sybiha, “Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu önemli girişimin başlatılmasında büyük bir rol oynamıştır.” dedi.
Kasım ayının başında Kiev’de gıda zirvesi düzenlemeyi planladıklarını da ifade eden Sybiha, “Savunma sanayisi alanında Türk şirketlerinin, örneğin Baykar’ın, Ukrayna’da bir fabrika kurma çalışmaları var. STM şirketi, Ukrayna Deniz Kuvvetleri için İvan Vygovski ve İvan Mazepa isimli iki korvet inşa ediyor. Bu girişimler, hem Ukrayna’yı hem de Türkiye’yi güçlendirmektedir. Ukrayna’nın yeniden inşasında Türk şirketlerinin katkılarını büyük bir memnuniyetle karşılıyoruz ve bunların artmasını dört gözle bekliyoruz.” dedi.
İkili görüşmede, Ukrayna tarafının savaş esirlerinin değişimiyle ilgili konularda Kırım Tatarlarının da kapsanmasına önem verdiklerini belirten Sybiha, aynı zamanda diplomat değişimi alanında mutabakat zaptı ile 2025-2026 dönemine ilişkin istişare eylem planını imzaladıklarını dile getirdi. Sybiha, “Bu iş birliğinden iki halkın da yarar sağlayacağına inanıyoruz.” dedi. Türkiye’deki Ukrayna vatandaşlarına seslenen Sybiha, “Sizlerin hayatlarını kolaylaştırmak için elimizden gelen her şeyi yapmaya devam edeceğiz.” şeklinde konuştu.
